Yonathan

Op 19 december bezocht ik de voorstelling ZIN. Aan het eind van de voorstelling werden de Eritrese bezoekers gevraagd naar hun droom. Yonatan Hailu vertelde dat hij professioneel wielrenner is en was gevlucht na een wedstrijd in België (althans dat maakt ik op uit zijn verhaal). Hij wilde erg graag zijn sportcarrière weer oppakken.

Een collega van mij (Bram Aerns) is wielrenner in Rotterdam, waar Yonatan in het AZC zit. Ik heb Bram benaderd met de vraag of Yonatan een keer met hem mocht meefietsen. Bram verwees me door naar een vriend (Wouter) die lid is van de Rotterdamse Wielervereniging Ahoy. Wouter was erge enthousiast en heeft er direct voor gezorgd dat Yonantan mee kon fietsen.

Op 23 december stuurde Yonatan zijn eerste rit naar mij. Hij bleek zo goed in het team te passen dat de vereniging hem heeft toegelaten tot het TEAM WASP ( https://rwcahoy.nl/team-wasp/). Ze sponsoren zijn lidmaatschap en tenue. Om mogelijk te maken dat hij wedstrijden kan rijden is een wielerlicentie nodig. Voor deze kosten gaat mijn bedrijf zorgen. Hierdoor is hij in staat om in 2019 alle wedstrijden van de Nationale Clubcompetitie te rijden. Ik ben uitgenodigd om zijn eerste wedstrijd te volgen (april) in de volgwagen van de ploegleider. Dat ga ik zeker doen!Het is volgens mij een mooi voorbeeld waar ZIN voor in het leven is geroepen.

Menno van Hasselt

Verbinding

‘Er zit geen ham in een boterham. En geen kaas in pindakaas.’

Een van de grappige teksten uit het stuk ZIN waar we momenteel voor repeteren. Een bijzondere voorstelling over taal, communicatie en verbinding maken.

Wat was dit een boeiend en interessant repetitieproces. We begonnen onze repetities vooral met praten met elkaar. Wanneer voel je je ergens thuis? Wat is daar voor nodig? Wat betekent heimwee eigenlijk en wanneer heb jij dat gehad? De verschillen tussende Eritrese en Nederlandse acteurs zijn soms enorm groot. Ik werd erg geraakt door de verhalen die Yitbarek en Saron vertelden. En denk zo vaak, wat een mazzel dat ik toevallig in Nederland geboren ben.

Maar ook dit levert weer interessante discussies op. Mag ik dan nooit ergens van balen? Heb ik dan wel recht op verdriet? Yitbarek zegt in de voorstelling: ‘Wel bijzonder toch? Dat je een land ontvlucht omdat je er zelf niet mag zijn en dan ergens komt waar niemandje begrijpt.’ Ik kan me niet voorstellen hoe dat moet zijn. Onze levens liggen soms mijlenver uit elkaar maar komen gelukkig ook steeds weer samen. We lachen heel wat af en voelen ons meer en meer verbonden.

Ik vind het heel bijzonder dat we tijdens het repeteren van dit project zoveel dichter tot elkaar gekomen zijn en elkaar zoveel beter begrijpen. Hopelijk brengen we dit ook over op het publiek dat zal komen kijken. Ik ben, samen met mijn collega’s, enorm trots op deze voorstelling; Die schrijnt en ontroerd maar waarin ook zeker heel veel gelachen wordt. We zijn er klaar voor en kijken er enorm naar uit! Komt dat zien komt dat zien!!

Saskia Egtberts
Een van de vijf spelers in ZIN

 

Oude Vrienden

Met z’n zessen repeteren we in de Kapschuur. Vier kaaskoppen en twee met Eritrese wortels. We leren al snel dat zij helemaal geen kaas mogen eten, vanwege hun geloof. Toch stappen we allemaal in dezelfde trein. Met heel veel zin.

Buiten is december in aantocht. Het is regenachtig, donker en grauw. Maar binnen hebben we de meest vrolijke, interessante en hartverwarmende gesprekken.

In de voorstelling rijdt de trein naar Thuis. Deze trein kan alleen op zijn eindbestemming aan komen als iedereen
die zich in de trein bevindt, zich ook daadwerkelijk thuis voelt. De vraag waar alles om draait is dus: Wanneer voel jij je thuis?

Het ging al gauw over de vervreemdende wereld waarin je terechtkomt als je vanuit Eritrea vertrekt en in een land als Nederland terecht komt. “Hier is overal een systeem voor”, zo hoorde ik meteen. Het leven is hier tot in de puntjes georganiseerd en gekaderd. Nederland Hokjesland. Alles op orde ja, maar we hangen wel de vuile was graag buiten.
Want alles moet gezegd. Dat heet hier recht op vrijheid van meningsuiting. Wel even slikken als je gewend bent het meeste voor je te houden. Daar altijd kunnen aanschuiven om mee te eten. Het maakt niet uit of je ‘nee’ zegt. Het maakt niet uit hoe laat het is. Hier ben je welkom, maar alleen op afspraak.

We hadden het over goede bedoelingen. Over hoe je iets goed bedoelt en tegelijkertijd toch een ander pijn kunt doen.
Iets goed bedoelen betekent niet dat iets niet kan veranderen.

Als iedereen gesprekken met elkaar kon voeren zoals wij de afgelopen weken hebben mogen doen, zouden we zoveel meer begrijpen. Niet alleen van die ander, maar juist ook van jezelf. Alsof alles even in een groter perspectief is gezet.

Toen ik Yitbarek en Saron voor het eerst ontmoette en sprak, was het alsof ik ze al jaren kenden. We hadden elkaar alleen al heel lang niet gezien. Ik moest denken aan een verhaal uit de verre geschiedenis. Hoe de mens, zoals wij die nu kennen, zich ooit vanuit Afrika verspreidde over de hele wereld. Er werden landen gesticht en grenzen bepaald.
Heel soms, als de juiste grenzen worden overgestoken, komen we ineens oude bekenden weer tegen.

Femke Krist
Regisseur ZIN.
Tevens schreef zij samen met Eva Schuurman het script voor de voorstelling. 

Kloof

De ontwikkeling van de voorstelling ZIN en het onderwijsprogramma is in volle gang!
Voor optimale aansluiting wordt nauw samengewerkt met Stichting Lemat. Namens het team van ZIN waren Miranda Putters (persoonlijke assistente Edith Leerkes) en ik afgelopen week in Veendam. Daniel Habtab van Stichting Lemat gaf een training aan professionals die Eritreeërs helpen bij het integratieproces.

Een interactieve sessie, waarbij Daniel inging op de geschiedenis en achtergrond van de (vooral jonge) Eritrese vluchtelingen; zoals het militaire regime, het belang van religie en het onderwijssysteem in Eritrea. Ook was er aandacht voor hun taal en cultuur, specifieke omgangsvormen en cultuurverschillen. Eritreeërs zijn in de regel zeer gastvrij. Alleen al het koffiezetten kent een uitgebreide ceremonie, waardoor je als gast niet ‘even’ op de koffie gaat.

Voor Eritreeërs is de groep belangrijker dan het individu, waardoor zij moeilijker voor zichzelf opkomen. In Eritrea heerst er bijvoorbeeld een taboe op psychische problemen. Ook is het niet beleefd om iemand aan te kijken.
Veel vluchtelingen komen uit rurale gebieden, zelfvoorzienend, zonder elektriciteit. De Nederlandse samenleving is daarentegen extreem gedigitaliseerd, wat voor problemen zorgt. Naast het belang van werkgelegenheid voor Eritreeërs is het contact met Nederlanders erg belangrijk. Zij willen niets liever dan contact maken met Nederlanders, ze weten alleen niet hoe.

Met ZIN willen we graag een steentje bijdragen om deze kloof tussen Nederlanders en Eritreeërs een stukje kleiner te maken.

Saskia Klomps
Coördinatie onderwijsprogramma